اثر نیر ایال[1]
محدثه نبی‌زاده / دانشجوی فلسفه دانشگاه شهید بهشتی
مقدمه
کتاب Hooked یا قلاب اثر نیر ایال، نویسنده و کارآفرین آمریکایی یکی از جذاب‌ترین کتاب‌ها در حوزه طراحی محصول است. این کتاب هشت فصلی یک ایده اصلی دارد: اگر می‌خواهیم کاربران وفاداری داشته باشیم که مدام از محصولات ما استفاده کنند و به ما وابسته باشند، باید خدمات یا محصولاتی را طراحی کنیم که عادت ساز (habit forming) باشند.
مدلی که ایال معرفی می‌کند، قلاب یا Hook، دارای چهار مرحله است که هرکدام در فصلی مجزا توضیح داده می‌شوند:
- عامل محرک (Trigger)؛ که فعال‌کننده رفتار است و به دو نوع درونی و بیرونی تقسیم می‌شود.
- کنش (Action)؛ که در پی عامل محرک برای دریافت پاداش انجام می‌شود.
- پاداش متغیر (Variable Reward)؛ که به توانایی مدل هوک در ایجاد اشتیاق در کاربر اشاره دارد.
- سرمایه‌گذاری (Investment)؛ که اقدامی‌ست که کاربر با انجام آن، خدمات را برای استفاده در دور بعدی بهبود می‌بخشد و آماده عبور از حلقه دیگری از چرخه هوک می‌شود.
در واقع مدل هوک مشکل کاربر را مکرراً به راه حل شرکت پیوند می‌زند تا یک عادت شکل بگیرد. هدف ایال فراهم کردن زمینه برای ایجاد درکی عمیق از عواملی است که باعث می‌شوند بعضی از خدمات یا کالاها عادت ساز شوند و در رفتار ما تغییر ایجاد کنند.
ایال در فصل اول کتاب به اولین مبحث، یعنی قلمرو عادت‌ها می‌پردازد.
[1] . Nir Eyal
[2] Perceived utility
