حلما بهبود
خلق روایت‌های انسان‌محور در طراحی
داستان‌پردازی همدلانه رویکردی در طراحی است که با تمرکز بر درک احساسات، نیازها و ارزش‌های کاربران، تجربه‌هایی معنادار و انسانی ایجاد می‌کند. با ظهور هوش مصنوعی (AI)، این فرآیند به شیوه‌ای جدید قادر است داده‌ها را تجزیه و تحلیل کند، الگوهای رفتاری را شناسایی کند و روایت‌هایی پویا، شخصی‌سازی‌شده و مرتبط با کاربران خلق کند. این امر در فاز همدلی که نخستین فاز تفکر طراحی است.
همدلی فراتر از درک احساسات کاربران است. این مفهوم شامل درک نیازها، انگیزه‌ها و موقعیت کاربران و نمایش این درک در طراحی می‌شود. ترکیب داده‌های رفتاری، فیزیولوژیکی و زمینه‌ای به بهبود مدل‌های پیش‌بینی کمک می‌کند و دیزاین را همدلانه‌تر می‌سازد.
با این وجود نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی داده‌ها و سوگیری الگوریتمی از موضوعات مهم در استفاده از AI در طراحی هستند. شفافیت در تصمیم‌گیری‌های هوش مصنوعی و حفظ کنترل کاربران بر داده‌هایشان از اصول حیاتی است. به این منظور و با ادغام داده‌های چندگانه: استفاده از سیگنال‌های فیزیولوژیکی مانند حالات چهره یا ضربان قلب برای تشخیص احساسات کاربران، هوش مصنوعی می‌تواند طراحی را مبتنی بر همدلی پیش ببرد. همچنین نظارت بر سوگیری‌های الگوریتمی و اصلاح مداوم مدل‌ها برای بهبود همدلی بسیار حیاتی خواهد بود.
استفاده از هوش مصنوعی در طراحی می‌تواند تجربه‌های کاربری را شخصی‌تر، همدلانه‌تر و کاربرمحورتر کند. با این حال، ملاحظات اخلاقی و تکنیکی باید در این فرآیند لحاظ شود تا اعتماد کاربران حفظ شود و تجربه‌های بهتری ایجاد شود. همچنین همکاری میان طراحان، توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی و متخصصان اخلاق می‌تواند به حل چالش‌های موجود کمک کند.
نقش ساختار روایی در همدلی طراحی
ساختار روایی، پیشرفت داستانی خطی را توضیح می‌دهد که شامل بخش‌هایی مانند معرفی شخصیت و پیشینه (Exposition)، رویداد انگیزشی (Inciting Incident)، اوج‌گیری (Rising Action)، بحران (Crisis)، اوج (Climax)، پایان (Denouement)، و اختتام (End) است. این ساختار به طور قابل‌توجهی در طراحی تجربه و سایر فرایندهای طراحی نقش دارد، زیرا می‌تواند به شکل‌دهی داستان‌ها و ایجاد ارتباط عاطفی با کاربران کمک کند.
ساختار روایی در طراحی به ایجاد همدلی و درک عمیق‌تر کاربران کمک می‌کند. با دنبال‌کردن ساختار روایی، می‌توان تجربه کاربر را به‌صورت داستانی بیان کرد. این کار به طراحان کمک می‌کند تا بهتر نیازها، اهداف، و چالش‌های کاربران را درک کنند.
نقشه همدلی با هوش مصنوعی: ارتقای درک کاربران در طراحی تجربه
در دنیای طراحی، درک عمیق کاربران کلید طراحی محصولات مؤثر و شهودی است. یکی از ابزارهای قدرتمند برای این کار، نقشه همدلی است. این ابزار با تجسم افکار، احساسات و رفتارهای کاربران، به تیم‌های طراحی کمک می‌کند تا راه‌حل‌هایی انسان‌محور خلق کنند. با پیشرفت فناوری، ترکیب هوش مصنوعی (AI) با این فرآیند می‌تواند شیوه درک و پاسخ‌گویی به نیازهای کاربران را متحول کند.
نقشه همدلی یک ابزار بصری است که توسط طراحان و محققان برای درک تجربه‌های کاربران و مستندسازی آن‌ها استفاده می‌شود. این نقشه به تیم‌ها کمک می‌کند تا دیدگاه کاربران را بهتر بفهمند و محصولاتی ایجاد کنند که نیازهای واقعی آن‌ها را برآورده کنند.
بخش‌های اصلی نقشه همدلی شامل موارد زیر است:
گفته‌ها (Says): آنچه کاربر به‌صراحت بیان می‌کند.
افکار (Thinks): افکار و باورهای کاربر.
اقدامات (Does): اقدامات و رفتارهای کاربر.
احساسات (Feels): احساسات و نگرش‌های کاربر.
این بخش‌ها به تیم‌های طراحی کمک می‌کنند تا ذهنیت کاربران را درک کنند و تصمیمات طراحی را بهبود دهند.
اهمیت نقشه همدلی در طراحی تجربه کاربری در این است که می‌تواند به‌واسطه‌ی ایجاد شفافیت، دیدگاه‌های کاربر در قالبی ساده و قابل‌فهم ارائه کند، به هم‌سویی در تیم طراحی حول نیازها و رفتارهای کاربران کمک کند. تمرکز بر کاربر در مرکز فرآیند طراحی را حفظ کند. نقاط درد کاربران و فرصت‌های بهبود را ممکن می‌کند.
نحوه استفاده از هوش مصنوعی در روند همدلی به واسطه روایت‌مندی
AI می‌تواند اطلاعات را از منابع مختلف مانند بازخورد کاربران، شبکه‌های اجتماعی و آنالیز رفتار در وب‌سایت‌ها جمع‌آوری کند. این فرآیند به صرفه‌جویی در زمان و غنی‌تر شدن داده‌ها کمک می‌کند. حتی تحلیل احساسات (Sentiment Analysis): به واسطه ابزارهای NLP (پردازش زبان طبیعی) میسر خواهد بود و با در نظرگرفتن داستان کاربران دغدغه‌ها و شکایات آن‌ها را شناسایی می‌کند و با تشخیص رضایت و کشف سرگرمی سعی می‌کند تا سیر تجربی کاربر را مطبق سیر و داستانی خوشایند پیش ببرد.
AI با ردیابی تعاملات کاربران، الگوهای رفتاری را مشخص می‌کند: جاهایی که کاربران بیشتر درگیر می‌شوند، نقاطی که کاربران روند تعامل را رها کرده‌اند و میزان استفاده آن‌ها چگونه بوده است.AI با تحلیل داده‌های گذشته می‌تواند رفتارها و نیازهای آینده کاربران را پیش‌بینی کند.
AI می‌تواند نقشه همدلی را بر اساس داده‌های فردی کاربران به‌روزرسانی کرده و تجربه‌ای منحصربه‌فرد ارائه دهد. ابزارهای AI می‌توانند داده‌های کاربران را تحلیل کرده و پرسوناهای واقعی و دقیق تولید کنند.
بنابراین، ابتدا نیاز است مشخص کنید که چه جنبه‌هایی از کاربران نیاز به بررسی دارند. سپس از ابزارهای هوش مصنوعی برای جمع‌آوری اطلاعات از منابع مختلف استفاده کنید و بعداً با کمک ابزارهای تحلیل احساسات و رفتار، داده‌ها را در بخش‌های نقشه همدلی قرار دهید تا از ابزارهای AI برای تولید پرسونا کاربران استفاده کنید. بصری‌سازی نقشه و به‌روزرسانی نقشه را فراموش نکنید و کارآمدی، مقیاس‌پذیری، دقت را لحاظ کنید.
بررسی و تحلیل روایت‌پردازی در همدلی
مرحله ۱: لحاظ روایت در ساخت پرسونای مبتنی بر داده‌های کاربر
پرسونا نمایشی خیالی از یک گروه کاربری است که بر اساس داده‌های واقعی کاربران ساخته می‌شود. ایجاد پرسونای دقیق نیازمند جمع‌آوری داده‌های معتبر از کاربران است؛ بدون این داده‌ها، پرسونا تنها شامل نام، تصویر و شرح‌حال خواهد بود که اطلاعات عمیقی ارائه نمی‌دهد.
در این مرحله، بایستی پرسونای را گسترش داد تا بتوان همدلی بیشتری ایجاد کرد، در نهایت، باید دانست کاربران چه چیزی را دوست دارند و چه چیزی را دوست ندارند، ترس‌های عمیق آن‌ها چیست و چه چیزی برایشان اهمیت دارد.
جدول نمونه برای ساخت پرسونا:
| اهداف | رفتارها | انگیزه‌ها | مشکلات | نام پرسونا |
| خرید آنلاین سریع و مطمئن | مرور وب‌سایت‌ها در اوقات فراغت | صرفه‌جویی در زمان | نگرانی از امنیت پرداخت‌ها | سارا |
مرحله ۲: ساخت روایت
در این مرحله، با استفاده از پرسوناهای ایجادشده، روایت‌هایی ساخته می‌شود که تجربیات کاربران را در تعامل با محصول یا خدمات توصیف می‌کند. این روایت‌ها به درک عمیق‌تر از نیازها و احساسات کاربران کمک می‌کنند.
جدول نمونه برای ساخت روایت:
| اقدامات کاربر | احساسات | نقاط مثبت | نقاط منفی | مرحله تعامل |
| جستجوی کالا در وب‌سایت | کنجکاوی | دسترسی به تنوع محصولات | سردرگمی در فیلترها | جستجوی محصول |
| انتخاب محصول و افزودن به سبد | رضایت | فرآیند آسان | عدم اطمینان از هزینه نهایی | افزودن به سبد خرید |
مرحله ۳: ترسیم نقشه سفر کاربر
نقشه سفر کاربر، نمایشی بصری از مراحل تعامل کاربر با محصول یا خدمات است که احساسات، اهداف و نقاط تماس را در هر مرحله نشان می‌دهد. این نقشه به شناسایی نقاط قوت و ضعف در سیر روایی تجربه کمک می‌کند.
اجزای نقشه سفر کاربر:
- مراحل: مراحل کلیدی که کاربر طی می‌کند (مثلاً آگاهی، بررسی، خرید، پشتیبانی).
- اقدامات کاربر: فعالیت‌هایی که کاربر در هر مرحله انجام می‌دهد.
- احساسات: احساسات و واکنش‌های کاربر در هر مرحله.
- نقاط تماس: نقاطی که کاربر با محصول یا خدمات در تعامل است.
- فرصت‌ها: زمینه‌هایی برای بهبود تجربه کاربر.
نمونه‌ای از نقشه سفر کاربر:
| اقدامات کاربر | احساسات | نقاط تماس | فرصت‌ها | مرحله |
| مشاهده تبلیغات آنلاین | علاقه‌مندی | شبکه‌های اجتماعی | بهبود هدف‌گیری تبلیغات | آگاهی |
| مطالعه نظرات مشتریان | تردید | وب‌سایت | ارائه نظرات معتبر بیشتر | بررسی |
| تکمیل فرآیند پرداخت | رضایت | صفحه پرداخت | ساده‌سازی فرآیند پرداخت | خرید |
| تماس با خدمات مشتریان | ناامیدی | تماس تلفنی | بهبود پاسخ‌گویی پشتیبانی | پشتیبانی |
هوش مصنوعی چگونه به روایت‌های طراحانه در مرحله همدلی کمک می‌کند؟
با استفاده از هوش مصنوعی و داستان‌پردازی همدلانه، می‌توان تجربه‌های انسانی و معنادارتر در طراحی ایجاد کرد که نیازهای کاربران را به بهترین شکل ممکن منعکس کنند:
- هوش مصنوعی امکان ایجاد داستان‌های تعاملی را فراهم می‌کند که کاربران در شکل‌گیری آن‌ها نقش دارند. مثال: بازی‌های ویدئویی یا ابزارهای واقعیت مجازی که داستان‌ها را بر اساس تصمیمات کاربر تغییر می‌دهند.
- همکاری در خلاقیت، AI می‌تواند به‌عنوان ابزاری کمکی برای طراحان و نویسندگان عمل کند و ایده‌ها یا روایت‌هایی نوآورانه پیشنهاد دهد. مثل ابزارهای تولید محتوا مانند ChatGPT یا Jasper.
- افزایش دسترسی فرهنگی: هوش مصنوعی می‌تواند داستان‌هایی از فرهنگ‌ها و زبان‌های مختلف را بازسازی یا ترجمه کند و باعث افزایش تنوع در روایت‌ها شود.
- درک عمیق‌تر کاربران با تحلیل دقیق داده و توسعه طراحی انسان‌محور و ایجاد تجربه‌هایی که به زندگی کاربران معنا می‌بخشد.
- امکان خلق روایت‌های متنوع برای نیازهای گوناگون و تولید سریع‌تر و گسترده‌تر داستان‌ها.
منابع
Rahaman, Shafeeq Ur, Mahe Jabeen Abdul, and Sudheer Patchipulusu. “AI-DRIVEN EMPATHY IN UX DESIGN: ENHANCING PERSONALIZATION AND USER EXPERIENCE THROUGH PREDICTIVE ANALYTICS.” INTERNATIONAL JOURNAL OF COMPUTER ENGINEERING AND TECHNOLOGY (IJCET) 14.2 (2023): 255-268.
https://medium.com/@nickuxd/communicating-the-user-journey-cabee7a124c4
