محسن سمسارپور
مقدمه
کورسرا (Coursera) یکی از بزرگترین پلتفرمهای آموزش آنلاین در جهان است که برای میلیونها کاربر در سراسر دنیا امکان یادگیری مهارتها و موضوعات مختلف را فراهم کرده است. این شرکت که در سال 2012 توسط دو استاد دانشگاه استنفورد، دافنه کولر و اندرو نگ، تأسیس شد، از ابتدا با تکیه بر فناوریهای دیجیتال و مدلهای نوآورانه آموزشی به یکی از پیشگامان تحول دیجیتال در صنعت آموزش تبدیل شد.

شروع فعالیت کورسرا: استفاده از رایانش ابری برای دسترسی جهانی
یکی از اولین تصمیمات استراتژیک کورسرا استفاده از زیرساختهای رایانش ابری برای ارائه خدمات آموزشی بود. این تصمیم به شرکت امکان داد که به سرعت مقیاسپذیر شود و به کاربران در سراسر جهان دسترسی پیدا کند. زیرساختهای ابری این امکان را فراهم کردند که محتوا به صورت پایدار و بدون وقفه در اختیار کاربران قرار گیرد. این مدل همچنین به کاهش هزینهها کمک کرد، زیرا نیازی به سرمایهگذاری کلان در سختافزارهای گرانقیمت نبود.
رایانش ابری همچنین توانست به کورسرا در مدیریت حجم عظیمی از دادهها کمک کند. این دادهها شامل اطلاعات مرتبط با رفتار کاربران، دورههای محبوب و الگوهای یادگیری بود که بعدها پایهای برای توسعه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در این پلتفرم شد.
تحلیل داده و شخصیسازی تجربهی یادگیری
یکی از نقاط عطف تحول دیجیتال کورسرا، استفاده از هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) برای تحلیل دادههای کاربران بود. کورسرا توانست با بهرهگیری از این فناوری، پیشنهادهای شخصیسازی شدهای را به کاربران ارائه دهد. به عنوان مثال:
- پیشنهاد دورهها: کورسرا با تحلیل رفتار کاربران در پلتفرم، به آنها دورههایی را پیشنهاد میکند که به احتمال زیاد با علایق و نیازهایشان همخوانی دارد.
- ارزیابیهای پیشرفته: این پلتفرم از الگوریتمهای پیشرفته برای طراحی سوالات ارزیابی و بازخوردهای شخصی استفاده میکند.
- نظارت بر پیشرفت یادگیری: کورسرا با ردیابی پیشرفت کاربران، به آنها یادآوری میکند که چه موضوعاتی را باید بیشتر مطالعه کنند و چگونه میتوانند در مسیر یادگیری خود پیشرفت کنند.
این شخصیسازی تجربه یادگیری، هم رضایت کاربران را افزایش داده و هم باعث شده است که آنها به شکل موثرتری یاد بگیرند.
تحول در محتوا: همکاری با دانشگاهها و شرکتها
کورسرا از ابتدا بر این باور بود که همکاری با بهترین دانشگاهها و سازمانهای آموزشی دنیا میتواند ارزش محتوای ارائه شده را افزایش دهد. از این رو، این پلتفرم همکاری گستردهای با دانشگاههایی همچون استنفورد، هاروارد و مؤسسات معتبر دیگر برقرار کرد. همچنین، شرکتهای بزرگی مانند گوگل، آیبیام و مایکروسافت نیز به جمع شرکای کورسرا پیوستند تا دورههای مرتبط با مهارتهای شغلی و فناوری را ارائه دهند.
این همکاریها باعث شد که کورسرا بتواند به نیازهای متنوع کاربران پاسخ دهد. دورههایی از موضوعات عمومی همچون تاریخ و ادبیات تا موضوعات تخصصیتر مانند یادگیری ماشین و علم دادهها بر روی این پلتفرم قرار گرفت. شاید یکی از مهمترین دلایل همکاری این دانشگاهها و شرکتها با کورسرا موضوع تحول دیجیتالی بود که کورسرا ایجاد کرده بود.
دیجیتالیسازی تجربه مشتریان
کورسرا با استفاده از تحول دیجیتال و با ارائه راهکارهای دیجیتال توانست تغییرات بسیار زیادی را نسبت به دورههای آموزشی سنتی ایجاد کند. در ادامه به یک مسیر چند مرحلهای میپردازیم که در آن کورسرا توانست تغییرات مد نظر خود را ایجاد کرده و یکی از پیشتازان توسعه دورههای آموزشی و یادگیری دیجیتال باشد.
تجزیه و تحلیل نیازهای دانشجویان
کورسرا با انجام تحقیقات و نظرسنجیها، نیازهای دانشجویان و انتظارات آنها از یک پلتفرم آموزشی را درک میکند. این موضوع شامل درک سطح مهارتها، علایق، و چالشهای دانشجویان است. برای مثال، Coursera ممکن است از دانشجویان بپرسد که چه دورههایی را ترجیح میدهند، چه چالشهایی در یادگیری دارند، و چگونه میتوانند بهطور مؤثرتری از پلتفرم استفاده کنند.
ابزارهای مورد استفاده
برای انجام تجزیه و تحلیل نیازهای دانشجویان کورسرا از ابزارهای زیر استفاده میکند.
- نظرسنجی آنلاین: برای جمعآوری نظرات دانشجویان
- تحلیل دادههای رفتاری: برای درک الگوی استفاده از پلتفرم
- فوکس گروپ: برای بحث و جمعآوری بازخورد
طراحی تجربه کاربری
با استفاده از دادههای جمعآوری شده، تیم طراحی Coursera یک تجربه کاربری مناسب و کاربرپسند ایجاد میکند. این موضوع شامل طراحی رابط کاربری، مسیرهای یادگیری، و ابزارهای تعامل است. Coursera سعی میکند که دانشجویان بهراحتی بتوانند دورهها را پیدا کنند، ثبتنام کنند، و از محتوای آموزشی استفاده کنند.
ابزارهای مورد استفاده
برای طراحی تجربه کاربری بهتر از ابزارهای زیر استفاده میشود.
- ابزارهای طراحی UI و UX: برای ایجاد یک رابط کاربری جذاب و کاربرپسند
- تستهای کاربری: برای اطمینان از اینکه پلتفرم بهصورت مورد انتظار کار میکند.
- تحلیل دادههای استفاده کاربران: برای درک چگونگی تعامل دانشجویان با پلتفرم
پشتیبانی از گوشی تلفن همراه
کورسرا اپلیکیشنهای موبایلی را توسعه میدهد تا دانشجویان بتوانند در هر زمان و مکانی به دورهها دسترسی داشته باشند. این اپلیکیشنها به دانشجویان امکان میدهند که یادگیری خود را بهصورت آفلاین نیز ادامه دهند. این ویژگی بهویژه برای دانشجویانی که به اینترنت پایدار دسترسی ندارند، بسیار مفید است.
ویژگیهای اپلیکیشن موبایل
با توجه به پشتیبانی کورسرا از تلفن همراه بد نیست ویژگیهای اپلیکیشن موبایل آن را نیز بررسی کنیم.
- دسترسی آفلاین: امکان دانلود و مشاهده دورهها در محیط آفلاین
- هشدارهای یادآوری: برای یادآوری زمانهای مهم مانند تاریخهای آزمون یا پایان دوره
- دسترسی به انجمنها: برای تعامل با سایر دانشجویان از طریق اپلیکیشن
پردازش دادهها و شخصیسازی
کورسرا از دادههای جمعآوری شده از رفتار دانشجویان استفاده میکند تا تجربه یادگیری را برای هر فرد بهصورت شخصیسازی شده ارائه دهد. این موضوع شامل پیشنهاد دورههای مرتبط، هشدارهای یادآوری، و ارزیابی پیشرفت است. با استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، Coursera میتواند به دانشجویان پیشنهاد دهد که کدام دورهها برای آنها مناسبتر است.
ابزارهای مورد استفاده
برای پردازش دادهها و شخصیسازی محیط کورسرا ابزارهای زیر استفاده میشود.
- سیستمهای توصیهگر: برای پیشنهاد دورههای مرتبط بر اساس علایق و تاریخچه یادگیری
- تحلیل پیشرفت: برای ارزیابی پیشرفت دانشجویان و ارائه بازخورد
- پردازش زبان طبیعی: برای درک و پاسخگویی به سوالات دانشجویان
ارائه خدمات پشتیبانی
خدمات پشتیبانی قوی در سایت کورسرا ارائه میشود تا دانشجویان بتوانند بهراحتی با چالشهای احتمالی مقابله کنند. این موضوع شامل پشتیبانی از طریق ایمیل، چت زنده، و انجمنهای آنلاین است. دانشجویان میتوانند سوالات خود را بپرسند و بهسرعت به پاسخهای مفید دسترسی داشته باشند.
کانالهای پشتیبانی
در سایت و اپلیکیشن کورسرا کانالهای پشتیبانی زیر وجود دارد.
- پشتیبانی از طریق ایمیل: برای سوالات و مشکلاتی که نیاز به پاسخ طولانیتر دارند.
- گفتگوی زنده (چت): برای پاسخگویی فوری به سوالات دانشجویان
- انجمنهای آنلاین: برای تعامل با سایر دانشجویان و حل مشکلات مشترک
جمعبندی
در پایان میتوان گفت که کورسرا قواعد بازی آموزش و یادگیری سنتی را تغییر داد. افراد برای رفتن سر کلاسهای درس با چالشهای بسیار زیادی روبرو بودند. از کمبود وقت و قیمت بالا گرفته تا عدم امکان دسترسی فیزیکی به کلاسهای درسی در سراسر دنیا، این چالشها باعث شد تا تحول دیجیتالی کورسرا شکل بگیرد. آنها در تلاش بودند و هستند تا بتوانند با جدیدترین تکنولوژیهای روز دنیا دسترسی به آموزش را ساده کنند. از طرفی مسیر یادگیری افراد را شخصیسازی میکنند تا آنها بتوانند براساس زمان و شکل یادگیری خود بهترین تجربه از یادگیری را داشته باشند. کورسرا ابتدا با توسعه زیرساختهای فناورانه، و بعد از آن با استفاده از تکنولوژیهای روز دنیا توانست راهکار دیجیتال تحولی را در صنعت آموزش و یادگیری رقم بزند.
Resources
https://en.wikipedia.org/wiki/Coursera
https://www.coursera.org
https://www.crunchbase.com/organization/coursera
https://www.forbes.com
https://techcrunch.com