محسن سمسارپور
مقدمه
تحول دیجیتال نایک یکی از موفق‌ترین نمونه‌های تغییر و نوآوری در صنعت پوشاک و تجهیزات ورزشی است. این تحول نه تنها به بازسازی مدل کسب‌وکار نایک کمک کرد، بلکه آن را به یکی از پیشگامان برندینگ دیجیتال در جهان تبدیل کرد. در این مقاله، به طور مفصل به این موضوع می‌پردازیم و مراحل مختلف این تحول را بررسی می‌کنیم. شاید در نگاه اول نایک که تولیدکننده پوشاک و تجهیزات ورزشی است ارتباط چندانی با دنیای دیجیتال نداشته باشد اما با مطالعه این مقاله درک خواهید کرد که چگونه یک شرکت در حوزه صنعت پوشاک و تجهیزات ورزشی می‌تواند در حوزه راهکارهای دیجیتال هم پیشرو باشد.
تحول دیجیتال نایک، از رکود تا پیشگامی
نایک در اوایل دهه ۲۰۱۰ با چالش‌های اقتصادی مواجه شد. دلیل اصلی این رکود، تغییر در رفتار مصرف‌کنندگان جوان بود که دیگر تبلیغات سنتی را نمی‌دیدند و بیشتر در فضای دیجیتال فعال بودند. در سال ۲۰۱۰، نایک تصمیم گرفت تا استراتژی خود را تغییر دهد و به سمت دیجیتال حرکت کند. این تغییر با کاهش ۴۰ درصدی تبلیغات تلویزیونی و افزایش بودجه بازاریابی به ۲.۴ میلیارد دلار همراه بود. نایک شروع به استخدام مهندسان و دانشمندان از دانشگاه‌های معتبر مانند MIT و اپل کرد تا از فناوری‌های نوین برای جذب مخاطبان نوجوان استفاده کند. این استراتژی منجر به تولید اپلیکیشن‌های خلاقانه مانند +NIKE و Nike Fit شد که به کاربران امکان می‌دادند تا با استفاده از واقعیت مجازی، کفش‌های مناسب را انتخاب کنند. این اپلیکیشن‌ها نه تنها تجربه خرید را بهبود بخشیدند، بلکه به نایک کمک کردند تا داده‌های مهمی در مورد سلیقه مشتریان جمع‌آوری کند و محصولات بهتری را در آینده تولید کند.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که نایک به آن توجه کرد تغییرات بازار و نیازهای مشتریان بود. آن‌ها با بررسی‌هایی که انجام دادند متوجه شدند که جوانان و نوجوانان به سمت دنیای دیجیتال متمایل شده‌اند و دیگر نمی‌توانند آن‌ها را با روش‌های سنتی جذب کنند.
ورود به فضای مجازی
نایک همچنین در شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام حضوری قوی داشت. پیج اینستاگرام نایک که در سال ۲۰۱۱ راه‌اندازی شد، به یکی از پرطرفدارترین پیج‌ها تبدیل شد و در حال حاضر بیش از ۱۵۷ میلیون فالوور دارد. این حضور موفق در اینستاگرام، به نایک کمک کرد تا با قشر جوان ارتباط برقرار کند و از طریق کمپین‌های خلاقانه، برند خود را تقویت کند. استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی و واقعیت مجازی، نایک را به یک برند پیشگام در صنعت دیجیتال تبدیل کرد. به عنوان مثال، در المپیک ۲۰۲۴ پاریس، نایک از هوش مصنوعی برای طراحی کفش‌های منحصر به فرد استفاده کرد که الهام‌گرفته از رویاهای قهرمانان المپیک بودند. این ابتکار، نمونه‌ای از برندینگ دیجیتال شخصی‌سازی شده بود که به نایک کمک کرد تا با مشتریان خود ارتباط عمیق‌تری برقرار کند.
تغییر مدل کسب‌وکار
تحول دیجیتال نایک فقط به استفاده از فناوری‌های جدید محدود نشد، بلکه به تغییر در مدل کسب‌وکار و استراتژی‌های بازاریابی نیز منجر شد. نایک با استفاده از داده‌های مصرف‌کنندگان دیجیتال، فروشگاه‌های اینترنتی خود را گسترش داد و تجربه مشتری را به صورت آنلاین بهبود بخشید. این تغییرات، به نایک کمک کرد تا در دوران کرونا نیز عملکرد خوبی داشته باشد و از طریق کمپین‌های دیجیتال، مشتریان خود را درگیر کند. در مجموع، تحول دیجیتال نایک نشان داد که چگونه یک برند می‌تواند با استفاده از فناوری‌های نوین و استراتژی‌های خلاقانه، خود را به یک پیشگام در صنعت تبدیل کند و در عرصه رقابت، موفق باشد.
نمونه‌هایی از راهکارهای دیجیتال نایک
نایک در زمینه‌های متنوعی سعی کرده از راهکارهای دیجیتال استفاده کند که در ادامه به بررسی برخی از مهم‌ترین موارد آن می‌پردازیم:
- حضور در متاورس: نایک با استفاده از پلتفرم Roblox، یک محیط مجازی به نام “سرزمین نایک” ایجاد کرده است. در این محیط، کاربران می‌توانند با آواتارهای خود تعامل داشته باشند و محصولات دیجیتال منحصربه‌فرد را خریداری کنند. این ابتکار نشان می‌دهد که نایک چگونه از فناوری‌های نوین برای تعامل با مخاطبان خود استفاده می‌کند و آن‌ها را به سفیران برند دیجیتال تبدیل می‌کند.
- توسعه کفش‌های مجازی: نایک قصد دارد تا محصولات مد دیجیتال را در متاورس عرضه کند. این شامل کفش‌های ورزشی مجازی است که کاربران می‌توانند آن‌ها را در دنیای مجازی بپوشند. این ابتکار نشان‌دهنده تلاش نایک برای گسترش حضور خود در دنیای دیجیتال و استفاده از فناوری‌های نوین برای ایجاد تجربیات جدید است.
- استفاده از فناوری “نایک آداپت”: نایک با معرفی فناوری “نایک آداپت”، کفش‌هایی را طراحی کرده است که به صورت انطباق‌پذیر با پاهای ورزشکاران هستند. این فناوری به ورزشکاران امکان می‌دهد تا تنظیمات مختلفی را اعمال کنند تا کفش بهتری برای هر فرد به وجود آید. این ابتکار نشان‌دهنده استفاده نایک از فناوری‌های پیشرفته برای ارتقای تجربه مشتری است.
جمع‌بندی
تحول دیجیتال نایک به عنوان یک استراتژی جامع برای نوآوری و پیشگامی در صنعت پوشاک و تجهیزات ورزشی شناخته می‌شود. این شرکت با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، توانسته است تجربه مشتری را به صورت آنلاین و آفلاین بهبود بخشد. از طریق توسعه اپلیکیشن‌های موبایل و پلتفرم‌های تجارت الکترونیک، نایک به مشتریان خود امکان می‌دهد تا به راحتی محصولات مورد نظر خود را انتخاب و خریداری کنند.
همچنین، حضور قوی در شبکه‌های اجتماعی و استفاده از کمپین‌های خلاقانه، به نایک کمک کرده است تا با قشر جوان ارتباط برقرار کند و برند خود را تقویت کند.تحول دیجیتال نایک نشان می‌دهد که چگونه یک برند می‌تواند با استفاده از فناوری‌های نوین و استراتژی‌های خلاقانه، خود را به یک پیشگام در صنعت تبدیل کند.
این شرکت با سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، توانسته است محصولات نوآورانه‌ای را به بازار عرضه کند که نه تنها نیازهای فعلی مشتریان را برآورده می‌کند، بلکه به پیش‌بینی نیازهای آینده آن‌ها نیز می‌پردازد. در نتیجه، نایک توانسته است در رقابت با سایر برندها پیشگام باشد و در عرصه دیجیتال به یک برند قدرتمند تبدیل شود. این رویکرد به نایک کمک کرده است تا در دوران تغییرات سریع و فناوری‌های نوین، خود را به روز نگه دارد و در بازار جهانی به یک نام آشنا تبدیل شود.
نایک نشان داد که به جز شرکت‌های فعال در صنعت دیجیتال، شرکت‌های سنتی و فعال در حوزه‌های آفلاین هم می‌توانند با استفاده از استراتژی‌های تحول دیجیتال مناسب به دنیای دیجیتال وارد شوند.
Resources
https://www.nike.com
https://goldenowl.asia/blog/nikes-digital-transformation-real-examples
https://arnatech.id/article/nikes-digitalization-journey-a-case-study-in-innovation
https://marketing-shots.com/digital-transformation/nike-digital-transformation-case-study
