TPP: کلید نوآوری در خدمات مالی و ارتباط آن با PSD

کارگروه راهکارهای دیجیتال

مقدمه

TPP یا ارائه‌دهندگان خدمات ثالث، به‌عنوان بازیگران کلیدی در تحول نظام مالی و بانکی مدرن، نقش بسزایی ایفا می‌کنند. این نهادها با استفاده از دسترسی به داده‌های مالی و پرداختی، خدمات نوآورانه‌ای را به کاربران ارائه می‌دهند که می‌تواند به بهبود تجربه مالی آن‌ها کمک کند. در این متن، به بررسی مفهوم TPP، انواع آن، مزایا و چالش‌های مربوط به آن، و ارتباط ‌TPPها با (Payment Services Directive) خواهیم پرداخت.

مفهوم TPP

TPP به مؤسسات یا شرکت‌هایی اشاره دارد که با استفاده از فناوری و داده‌های مالی، خدمات مالی را به کاربران ارائه می‌دهند. این شرکت‌ها می‌توانند به‌صورت مستقل از بانک‌ها فعالیت کنند و به کاربران این امکان را می‌دهند که به‌راحتی به خدمات مالی مدرن دسترسی پیدا کنند. ‌TPPها به طور خاص به دو نوع خدمات پرداخت و خدمات اطلاعات حساب تقسیم می‌شوند. این تقسیم‌بندی به کاربران کمک می‌کند تا بسته به نیاز خود، از خدمات مختلف بهره‌مند شوند. TPP‌ها به‌طور معمول از ‌APIها (رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی) برای ارتباط با بانک‌ها و مؤسسات مالی استفاده می‌کنند و این ارتباط به آن‌ها این امکان را می‌دهد که داده‌های مالی مشتریان را به‌صورت امن و با رعایت قوانین و مقررات لازم مدیریت کنند.

انواع TPP

TPP‌ها به‌طور معمول به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• خدمات پرداخت (Payment Initiation Services – PIS):
  این دسته از TPP‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که پرداخت‌های خود را به‌طور مستقیم از حساب بانکی خود انجام دهند. به‌عنوان مثال، کاربران می‌توانند با استفاده از اپلیکیشن‌های پرداخت، به سادگی و با یک کلیک، مبلغی را از حساب بانکی‌ خود به حساب یک فروشنده منتقل کنند. این خدمات نه‌تنها سرعت و راحتی را برای کاربران فراهم می‌آورد، بلکه هزینه‌های مرتبط با استفاده از کارت‌های اعتباری و درگاه‌های پرداخت را نیز کاهش می‌دهد. این نوع خدمات به ویژه در خریدهای آنلاین و پرداخت‌های روزمره بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند و به تدریج در حال جایگزینی روش‌های سنتی پرداخت هستند.
• خدمات اطلاعات حساب (Account Information Services – AIS):
  این نوع TPP‌ها به کاربران این اجازه را می‌دهند که به اطلاعات مالی خود از چندین حساب بانکی دسترسی پیدا کنند و آن‌ها را تجزیه و تحلیل کنند. به‌عنوان مثال، یک کاربر می‌تواند با استفاده از یک اپلیکیشن مالی، تمامی حساب‌های بانکی خود را در یک جا مشاهده کند و گزارش‌های مالی جامعی دریافت کند. در واقع کاربر می‌تواند تمامی واریزها و برداشت‌های خود از حساب‌های مختلف را در یک اپلیکیشن تحلیل کند. همچنین این برنامه‌ها امکان تجزیه و تحلیل رفتار مالی کاربران را دارند و می‌توانند الگوهای رفتاری و مالی کاربران را تشخیص داده و مشاوره‌هایی در این زمینه‌ها ارائه دهند. به‌عنوان مثال این برنامه‌ها می‌توانند میزان هزینه یا پس‌انداز تقریبی ماهیانه کاربران را تشخیص داده و به آن‌ها توصیه‌هایی در این زمینه ارائه دهند.

ارتباط TPP با PSD

دستورالعمل خدمات پرداخت (PSD) به‌ویژه PSD2، به‌عنوان یک چارچوب قانونی مصوب در اتحادیه اروپا، نقش بسزایی در شکل‌گیری و توسعه ‌TPPها ایفا کرده است. PSD2 به بانک‌ها الزام می‌کند که به TPPها اجازه دسترسی به داده‌های مشتریان خود را بدهند، به شرطی که مشتریان مجوز لازم را صادر کنند. این موضوع به TPP‌ها این امکان را می‌دهد که با استفاده از داده‌های مالی، خدمات جدید و نوآورانه‌ای را توسعه دهند. PSD2 به عنوان یک محرک اصلی برای نوآوری در صنعت مالی عمل کرده و به TPPها این فرصت را می‌دهد که با استفاده از داده‌های مشتریان، راه‌حل‌های خلاقانه‌ای ارائه دهند که به بهبود تجربه کاربری کمک کند.

نقش PSD در تسهیل فعالیت TPP‌ها

• دسترسی به داده‌های مالی:
  PSD2 با ایجاد قوانین مشخصی برای اشتراک‌گذاری داده‌ها، به TPPها این امکان را می‌دهد که به داده‌های مالی دسترسی پیدا کنند. این امر به آن‌ها اجازه می‌دهد تا خدمات بهتری را به کاربران ارائه دهند و در نتیجه، رقابت در بازار خدمات مالی افزایش یابد. به عنوان مثال، یک TPP می‌تواند با تجزیه و تحلیل داده‌های مالی کاربران، پیشنهاداتی برای بهینه‌سازی هزینه‌ها و پس‌انداز ارائه دهد. این دسترسی به داده‌ها به TPP‌ها این امکان را می‌دهد که خدمات خود را به‌طور مداوم بهبود بخشند و با نیازهای متغیر بازار هماهنگ شوند.
• حفاظت از حریم خصوصی:
  PSD2 همچنین به حفاظت از حریم خصوصی کاربران توجه دارد و الزامات امنیتی را برای TPP‌ها تعیین می‌کند. این موضوع به کاربران اطمینان می‌دهد که داده‌های آن‌ها به‌طور امن مدیریت می‌شود و از دسترسی‌های غیرمجاز جلوگیری می‌شود. به‌عنوان نمونه، بانک‌ها موظف هستند که قبل از هرگونه اشتراک‌گذاری اطلاعات، از کاربران رضایت بگیرند. این موضوع نه تنها امنیت داده‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه به کاربران کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری از خدمات TPP‌ها بهره‌مند شوند. به این ترتیب، قوانین PSD2 به‌عنوان یک سپر حفاظتی برای داده‌های کاربران عمل می‌کند و به TPPها کمک می‌کند تا به‌صورت مسئولانه و با رعایت حریم خصوصی کاربران فعالیت کنند.
• تسهیل نوآوری:
  PSD2 به TPP‌ها این امکان را می‌دهد که به‌راحتی در بازار خدمات مالی فعالیت کنند و نوآوری‌های جدیدی را به ارمغان بیاورند. این امر می‌تواند شامل توسعه اپلیکیشن‌های جدید، خدمات مالی مبتنی بر هوش مصنوعی و بهبود روش‌های پرداخت باشد. به‌عنوان مثال، TPP‌ها می‌توانند با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، الگوریتم‌های هوش مصنوعی را برای تجزیه و تحلیل داده‌های مالی پیاده‌سازی کنند و به کاربران مشاوره‌های مالی هوشمند و دقیقی ارائه دهند. این نوع نوآوری‌ها نه‌تنها به بهبود خدمات کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند به کاربران این امکان را بدهند که تصمیمات مالی بهتری اتخاذ کنند و در نتیجه، به بهبود وضعیت مالی خود کمک کنند.

مزایای TPP‌ها

TPP‌ها با ارائه خدمات نوآورانه به کاربران، چندین مزیت مهم را به ارمغان می‌آورند:

• تنوع خدمات:
  ‌TPPها با ارائه خدمات مختلف و متنوع، به کاربران گزینه‌های بیشتری برای مدیریت مالی خود می‌دهند. این تنوع می‌تواند شامل مشاوره مالی، مدیریت هزینه، پرداخت‌های سریع و خدمات مربوط به سرمایه‌گذاری باشد. به‌عنوان مثال، یک کاربر می‌تواند از یک TPP برای مقایسه نرخ‌های بهره و خدمات مختلف بانک‌ها استفاده کند و بهترین گزینه را برای خود انتخاب کند. این تنوع خدمات به کاربران این امکان را می‌دهد که بسته به نیازهای خاص خود، از خدمات متناسب بهره‌مند شوند و به این ترتیب، تجربه مالی خود را بهبود ببخشند.
• بهبود تجربه کاربری:
  با استفاده از TPP‌ها، کاربران می‌توانند به صورت یکپارچه به اطلاعات مالی خود دسترسی پیدا کنند و از خدمات متناسب با نیازهای خود بهره‌مند شوند. برای مثال، یک کاربر می‌تواند با استفاده از یک اپلیکیشن واحد، همه حساب‌های بانکی خود را مدیریت کند و تحلیل‌های مالی دقیقی دریافت کند. این یکپارچگی به کاربران این امکان را می‌دهد که زمان و انرژی کمتری را صرف مدیریت مالی خود کنند و از خدماتی استفاده کنند که به‌طور خاص برای نیازهای آن‌ها طراحی شده است. همچنین، این نوع خدمات می‌تواند به کاربران کمک کند تا الگوهای هزینه‌کرد خود را شناسایی کنند و در نتیجه، مدیریت مالی بهتری داشته باشند.
• افزایش رقابت:
  TPP‌ها به رقابت در بازار خدمات مالی کمک می‌کنند و این رقابت می‌تواند به بهبود کیفیت خدمات و کاهش هزینه‌ها برای مشتریان منجر شود. به‌عنوان مثال، با افزایش تعداد TPPها، بانک‌ها نیز برای حفظ مشتریان خود ناچار به بهبود خدمات و کاهش هزینه‌های خود می‌شوند. این رقابت می‌تواند به ایجاد نوآوری‌های جدید در خدمات مالی منجر شود و به کاربران این امکان را بدهد که از خدمات بهتری برخوردار شوند. همچنین، این رقابت به TPPها این انگیزه را می‌دهد که به‌طور مداوم خدمات خود را بهبود بخشند و نیازهای کاربران را در نظر بگیرند.
• دسترسی به خدمات مالی پیشرفته:
  ‌TPPها می‌توانند به کاربران این امکان را بدهند که به خدمات مالی پیشرفته‌تری دسترسی پیدا کنند. این خدمات می‌تواند شامل مشاوره‌های سرمایه‌گذاری، تحلیل‌های مالی و ابزارهای مدیریت مالی باشد که به کاربران کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در مورد هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های خود بگیرند. به‌عنوان مثال، یک TPP می‌تواند با ارائه مشاوره‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر داده‌های مالی کاربران، به آن‌ها کمک کند تا بهترین استراتژی‌های سرمایه‌گذاری را انتخاب کنند. این نوع خدمات به کاربران این امکان را می‌دهد که به دانش و ابزارهای مالی پیشرفته‌ای دسترسی داشته باشند که به‌طور معمول برای آن‌ها در دسترس نیست.

چالش‌های TPP‌ها

با وجود مزایای TPP‌ها، چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد:

• اعتماد کاربران:
  برای موفقیت TPP‌ها، باید اعتماد کاربران به این خدمات جلب شود. کاربران باید مطمئن شوند که TPP‌ها قابل اعتماد هستند و اطلاعات مالی آن‌ها به درستی مدیریت می‌شود. این اعتمادسازی می‌تواند از طریق ارائه شفاف اطلاعات درباره نحوه عملکرد و امنیت داده‌ها انجام شود. به‌عنوان مثال، TPP‌ها می‌توانند با ارائه گواهینامه‌ها و تأییدیه‌های امنیتی، به کاربران اطمینان دهند که داده‌های آن‌ها به‌طور امن مدیریت می‌شود. همچنین، ارائه نظرات و تجربیات مثبت از کاربران قبلی می‌تواند به افزایش اعتماد کاربران جدید کمک کند.
• پیچیدگی‌های قانونی:
  ‌TPPها باید با قوانین و مقررات مختلفی که در کشورهای مختلف وجود دارد، آشنا شوند و به آن‌ها پایبند باشند. این موضوع می‌تواند چالش‌هایی را برای فعالیت‌های بین‌المللی ‌TPPها ایجاد کند. به‌علاوه، تغییرات مکرر در مقررات می‌تواند بر روی استراتژی‌های تجاری این شرکت‌ها تأثیر‌گذار باشد. TPP‌ها باید به‌صورت مداوم به روزرسانی‌های قانونی را پیگیری کنند و سیستم‌های خود را با این تغییرات تطبیق دهند. این نیاز به انعطاف‌پذیری و سرعت عمل در پاسخ به تغییرات قانونی دارد.
• مدیریت امنیت داده‌ها:
  با توجه به این‌که TPP‌ها به اطلاعات مالی حساس دسترسی دارند، نیاز به پیاده‌سازی سیستم‌های امنیتی قوی و مؤثر برای حفاظت از داده‌ها وجود دارد. این مسئله نیاز به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های امنیتی و آموزش کارکنان دارد. TPP‌ها باید از پروتکل‌های امنیتی پیشرفته استفاده کنند و سیستم‌های خود را به‌طور مداوم آزمایش کنند تا از هرگونه نفوذ یا سرقت داده‌ها جلوگیری کنند. همچنین، ایجاد یک فرهنگ امنیتی درون سازمانی به کارکنان کمک می‌کند تا به بهترین شیوه‌ها در مدیریت داده‌ها پایبند باشند.

آینده TPPها

آینده TPP‌ها به شدت به پیشرفت فناوری و تغییرات در قوانین و مقررات بستگی دارد. با افزایش پذیرش Open Banking و گسترش استفاده از ‌APIها، انتظار می‌رود که TPP‌ها به یک بخش جدایی‌ناپذیر از اکوسیستم مالی تبدیل شوند. همچنین، با توجه به رشد روزافزون فناوری‌های نوینی چون هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، TPP‌ها می‌توانند به ارائه خدمات پیشرفته‌تر و بهبود فرآیندهای مالی کمک کنند.

نتیجه‌گیری

‌TPPها به‌عنوان بازیگران کلیدی در اکوسیستم مالی مدرن، با استفاده از داده‌های مالی و امکاناتی که PSD2 فراهم کرده، خدمات نوآورانه‌ای را به کاربران ارائه می‌دهند. این ارتباط هم به بهبود تجربه کاربری کمک می‌کند، هم به افزایش رقابت و نوآوری در بازار خدمات مالی نیز منجر می‌شود. با توجه به چالش‌هایی که TPP‌ها با آن مواجه هستند، نیاز به اعتمادسازی و رعایت استانداردهای قانونی و امنیتی در این زمینه بسیار حائز اهمیت است. به‌علاوه، با توجه به رشد روزافزون خدمات مالی دیجیتال و افزایش تقاضا برای خدمات مالی شخصی‌سازی‌شده، TPP‌ها می‌توانند به‌عنوان یک راه‌حل مؤثر برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان عمل کنند و به تحول در صنعت مالی ادامه دهند.

منابع

https://www.openbanking.org.uk/glossary/third-party-provider/
https://obconnect.io/what-are-tpps-in-open-banking/